Amandelstenen laten verwijderen – operatie

Bijna iedereen krijgt op een bepaald moment in het leven last van amandelstenen. Deze kleine witte tot witgele brokjes bevinden zich in de groeven van de amandelen, achterin de keel. Hoewel de aanwezigheid vaak niet direct opvalt, kunnen ze ook klachten veroorzaken.

In de meeste gevallen kunnen de brokjes zonder veel moeite verwijderd worden met enkele maatregelen. Een bezoek aan een mondhygiënist of arts is vaak onnodig. Toch kunnen de amandelstenen dermate hardnekkig zijn dat een operatie mogelijk is. Dit gebeurt zelden.

Ontstaan hardnekkige amandelstenen

Amandelstenen ontstaan in de amandelen, kliertjes in de keel die betrokken zijn bij het afweersysteem van het lichaam. Ze bestaan uit voedsel- en celresten, en bevatten grote hoeveelheden bacteriën. Deze bacteriën leiden vaak tot een slechte adem, maar kunnen ook andere klachten veroorzaken.

Hoewel er diverse risicofactoren zijn geïdentificeerd die de kans op amandelstenen vergroten, is volledig voorkomen niet altijd mogelijk. Door de risicofactoren aan te pakken wordt deze kans wel verkleind en kunnen ook bestaande amandelstenen langzaam maar zeker verdwijnen. Onder meer de volgende factoren kunnen bijdragen aan het ontstaan van amandelstenen:

• Droge mond
• Koffie- en alcoholgebruik
• Slechte mondhygiëne
• Veel zuivel in het dieet
• Mondwater met alcohol

Hiernaast hebben sommige mensen simpelweg meer aanleg om amandelstenen te ontwikkelen. Dit kan te maken hebben met de vorm van de keel en amandelen, maar ook met het feit dat sommige mensen van nature een drogere mond hebben dan andere.

Zelfs wanneer deze factoren worden aangepakt kunnen zij last blijven houden van amandelstenen.

Ernstige vorm amandelstenen herkennen

Wanneer er sprake is van een ernstige vorm van amandelstenen, kan een operatie nodig zijn om het probleem te verhelpen. Hoewel dit niet vaak gebeurd, is het ook niet geheel uitzonderlijk. 

Bij een ernstige vorm treden vaak meerdere klachten op en bestaat bovendien het risico van een amandelontsteking. Bij een dergelijke ontsteking is het niet ongebruikelijk dat er besloten wordt om de amandelen volledig te verwijderen.

Symptomen die kunnen optreden bij amandelstenen zijn:

• Slechte adem (halitose)
• Moeite met slikken
• Metaalachtige smaak in de mond
• Gevoel dat er iets in de keel vastzit
• Oorpijn

Deze symptomen kunnen gepaard gaan met een algeheel ziek gevoel. Wanneer het verwijderen van de brokjes en aanpakken van de risicofactoren niet voldoende is op de lange termijn, biedt een operatie uitkomst.

Operatie tegen amandelstenen

Amandelstenen kunnen operatief op enkele manieren aangepakt worden. Voor welke optie gekozen wordt, hangt sterk af van de situatie en de inschatting van de arts. De volgende behandelingen worden uitgevoerd:

Verwijdering met laser

Bij een laserbehandeling wordt het weefsel dat de groeven (crypten) van de amandelen vormt verwijderd. Juist in deze groeven zitten de amandelstenen namelijk vast en kunnen het snelst ontstekingen ontstaan.

Bij een laserbehandeling wordt dit weefsel weggebrand. Dit gebeurt onder lokale verdoving in een (half)liggende houding. Hoewel de behandeling dankzij de verdoving geen pijn doet, kan de rookvorming even gek zijn. Dit is echter volledig normaal. De rook wordt bovendien weggezogen.

Na afloop van de behandeling kan de keel enige tijd gevoelig zijn. Dit kan enkele dagen aanhouden. In de meeste gevallen zijn de problemen met amandelstenen volledig verleden tijd na een enkele behandeling.

Coblatie

Coblatie is een relatief nieuwe techniek waarbij de crypten van de amandelen worden weggebrand onder een lage temperatuur. Dit gebeurt met radiogolven en kan meestal onder lokale verdoving. 

Bij coblatie worden de crypten verwijderd, waardoor er in principe geen ruimte meer is voor amandelstenen om te groeien. Over het algemeen is de revalidatie bij coblatie korter dan bij chirurgische verwijdering van de amandelen, hoewel ook hier napijn en soms nabloedingen kunnen ontstaan. 

In ongeveer vier op de vijf gevallen krijgen patiënten na coblatie nooit meer last van amandelstenen.

Chirurgische verwijdering amandelen

De keelamandelen dragen bij aan het afweersysteem van het lichaam, maar zijn niet essentieel. Dit betekent dat ze volledig verwijderd kunnen worden, zonder dat we hier negatieve effecten van ondervinden.

Wanneer amandelstenen hardnekkig zijn en continu klachten veroorzaken, kan ervoor gekozen worden om de amandelen volledig te verwijderen. Deze keuze wordt met name gemaakt wanneer de amandelen (regelmatig) ontstoken raken.

Na de behandeling is er enkele dagen last van napijn en kan er soms een nabloeding optreden. Eenmaal hersteld kunnen de amandelstenen niet meer terugkeren, simpelweg omdat de amandelcrypten volledig weg zijn.

Behandelingen voor operatie

Heb je last van amandelstenen, dan betekent dit niet automatisch dat je een operatie moet ondergaan. Artsen kiezen alleen voor een operatie wanneer er geen andere optie meer is.

In verreweg de meeste gevallen kunnen de brokjes verholpen worden door enkele maatregelen te treffen en zo nu en dan de amandelstenen te voorkomen.

Preventieve maatregelen die kunnen helpen bij de behandeling zijn:

• Gebruik van goed mondwater, zoals Oxyfresh
• Veel water drinken, minderen met alcohol en koffie
• Minderen met zuivel, mond naspoelen na nuttigen
• Verbetering mondhygiëne: goed poetsen, stoken/flossen, mondwater en tongschrapen met Orabrush
• Neus snuiten bij neusverkoudheid

De amandelstenen zelf kun je in de meeste gevallen verwijderen met enkele speciale hulpmiddelen. Deze instrumenten zijn gemaakt voor iedereen, dus je kunt thuis voor de spiegel de amandelstenen aanpakken.

Een tip is de AE Dental Tonsil Stone Removal tool. Dit is een metalen staafje met een prettige greep. Aan het uiteinde zit een klein lusje. Dit lusje breng je achter de amandelstenen, waarna je ze met een simpele handbeweging los kunt wippen. 

Vergelijkbaar is de TonsilFresh Led Tool. DIt instrument beschikt bovendien over een klein LED-lampje, zodat je precies ziet waar de amandelcrypten zich bevinden en ook de amandelstenen makkelijk kunt zien.

Andere mogelijkheden zijn monddouches als AE Dental Power Floss en de Monosyringe. Hiermee kun je handmatig de brokjes losspoelen. Gebruik als spoelvloeistof het liefst goed mondwater, zoals Oxyfresh en geen mondwater op basis van alcohol. Door met goed mondwater te spoelen ontsmet je gelijk de omgeving en kun je de vorming van nieuwe amandelstenen voorkomen.

Nog een instrument dat je thuis kunt gebruiken is de Tonsilfresh Cupping Glass. Dit is een zuigertje waarmee je de amandelstenen lost kunt zuigen uit de crypten. Dit is prettig wanneer de amandelstenen wat dieper in de crypten zitten. Met de Tonsilfresh Cupping Glass hoef je namelijk niet in de crypten te duwen, wat kan leiden tot irritaties en een kokhalsreflex. 

Bron: https://www.vraagdetandarts.nl/amandelstenen/